Op mijn kantoor hangt deze prachtige poster van Cassandre (aan wie ik ook nog eens een post zal wijden). Nu even over Pathé. De poster is ter promotie van de Pathéphone van de broertjes Pathé (Charles en Emile). Naar aanleiding van een presentatie van Edison’s Phonograph (op een kermis, zomer 1894!) bedachten de broers dat ze met zo’n apparaat best wel eens een heleboel nieuwe bezoekers hun bistro in konden lokken. Dat lukte heel goed, maar de bezoekers wilden niet alleen naar de bistro komen om naar muziek en voordrachten van was-cilinders luisteren. Ze vroegen vooral waar ze zo’n ding konden kopen. Als echte entrepreneurs zagen de broers wel handel in de phonograph en bijbehorende cilinders. Toen het een probleem bleek om de licentie voor de verkoop van Edison’s apparaat plus toebehoren te verwerven, besloten ze eind 1894 zelf een fabriekje op te richten om apparaten en blanco was-cilinders te maken. Aan het eind van de 20e eeuw telde de fabriek 200 werknemers.
Intussen hadden de broers Pathé hun hoofdkantoor aan de Rue de Richelieu in Parijs verbouwd tot opnamestudio. Beroemde Franse sterren van het vlakbij gelegen Operahuis werden overgehaald om hun repertoire daar op te nemen. In 1899 telde de muziek-catalogus van Pathé zo ’n 1500 titels!
Om hun eigen was-cilinders ‘in de markt te zetten’ openden de Pathé Frères wereldwijd de zgn ‘Salons de Phonographe’. In Parijs, aan de Boulevard des Itatliens, was dit een luxe voorloper van de platenzaak, waar je – uiteraard tegen betaling – naar fragmenten van de nieuwste opnames kon luisteren. Rijen comfortabele fauteuils stonden tegenover houten kabinetten, die voorzien waren van een primitieve koptelefoon (2 slangen die je tegen je oren aanhield), een draaiknop en een gleuf voor de speciale munten. Zodra je een muntje inwierp en je gewenste cilinder met de draaiknop had aangegeven, startte binnen tien seconden de gevraagde muziek. Daarvoor liepen dan wel 40 medewerkers in de kelderruimte als bezetenen rond tussen honderden was-cilinders om op tijd de juiste cilinder op het juiste apparaat te starten….